نرخ فقر در کشورهای اروپایی در سال ۲۰۲۴

نکات کلیدی:

• بسیاری از کشورهای شرق و جنوب اروپا (بلغارستان، رومانی، یونان، اسپانیا، ایتالیا) نرخ‌های بالاتری از خطر فقر نسبت به همتایان غربی یا شمالی خود دارند.
• این احتمالاً بازتابی از چالش‌های مداوم توسعه اقتصادی و سطح دستمزد پایین‌تر در این مناطق است.

اروپا ممکن است یکی از ثروتمندترین مناطق روی زمین باشد، اما استانداردهای زندگی همچنان در اقصی‌نقاط این قاره متفاوت است.

این نقشه نرخ‌های فقر اروپا در سال ۲۰۲۴ را نشان می‌دهد، که با سهم افرادی که در معرض فقر یا محرومیت اجتماعی هستند، اندازه‌گیری شده است.

داده‌های این تصویرسازی از Eurostat گرفته شده است.

برخلاف اینکه آمریکا فقر را بر اساس درآمد برای تأمین غذا می‌سنجد، اتحادیه اروپا سه شاخص مرتبط را در نظر می‌گیرد.

افرادی فقیر انگاشته می‌شوند که هر یک از معیارهای زیر را داشته باشند (اما اگر چند معیار را داشته باشند، تنها یک‌بار شمرده می‌شوند):

• درآمد کمتر از ۶۰ درصد درآمد میانه ملی.
• محرومیت مادی: جایی که هفت مورد از ۱۳ نیاز اساسی را نداشته یا نمی‌توانند تامین کنند؛ یعنی توانایی پوشش یک هزینه غیرمنتظره، گرم نگه داشتن خانه، داشتن اتصال اینترنت و غیره.
• شدت کار پایین: بزرگسالان (۱۸ تا ۶۴ سال) خانواده تنها ۲۰ درصد یا کمتر از ماه‌هایی که می‌توانستند در سال گذشته کار کنند، مشغول به کار بوده‌اند.

رتبه‌بندی: نرخ فقر در اروپا بر اساس کشور

بلغارستان (۳۰.۳ درصد)، ترکیه (۳۰.۴ درصد) و رومانی (۲۷.۹ درصد) در صدر این رده‌بندی قرار دارند، به‌طوری که تقریباً یک نفر از هر سه شهروند این کشورها با مشکلات اقتصادی مواجه است.

این نرخ‌های بالاتر بازتاب‌دهنده دستمزدهای متوسط پایین‌تر، نابرابری درآمدی بالاتر و شبکه‌های حمایت اجتماعی ضعیف‌تر در این کشورها نسبت به هسته اصلی اتحادیه اروپا است.

یونان (۲۶.۹ درصد) و اسپانیا (۲۵.۸ درصد) نیز در جنوب اروپا وضعیت خوبی از نظر فقر ندارند، جایی که پس از بحران بدهی‌های دولتی ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴ نرخ بیکاری افزایش یافت و هرگز به طور کامل به وضعیت سابق برنگشت. بیکاری مداوم جوانان در این کشورها باعث شده نسل‌های جوان‌تر دشواری بیشتری در جمع کردن ثروت داشته باشند.

لیتوانی (۲۵.۸ درصد) و لتونی (۲۴.۳ درصد) در منطقه بالتیک بالاترین نرخ فقر را داشته و شکاف مداوم شهری-روستایی از نظر خط فقر در این کشورها برجسته است.

بر اساس آمارها، خانوارهای ساکن مناطق روستایی تقریباً ۲۰ درصد کمتر از شهرها درآمد دارند؛ شکافی که آسیب‌پذیری آن‌ها در برابر محرومیت اجتماعی را تشدید می‌کند.

اروپای شمالی و مرکزی کمترین خطر فقر را نشان می‌دهد

چک پایین‌ترین نرخ فقر در اروپا را با ۱۱.۳ درصد دارد، پس از آن اسلوونی (۱۴.۴ درصد) و هلند (۱۵.۴ درصد) قرار دارند.

این کشورها دستمزدهای متوسط بالاتر را با برنامه‌های گسترده رفاهی ترکیب کرده‌اند تا شوک‌های درآمدی را کاهش می‌دهد.

کشورهای اسکاندیناوی نزدیک به میانگین خط فقر اتحادیه اروپا قرار دارند: فنلاند (۱۶.۸ درصد)، سوئد (۱۷.۵ درصد) و دانمارک (۱۸.۰ درصد).

خط فقر در آلمان (۲۱.۱ درصد) کمی بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا (۲۱.۰ درصد) است، که بازتاب تفاوت بین درآمد مناطق صنعتی جنوب غرب و ایالت‌های کم‌درآمد شرقی است. همچنین وضعیت آلمان در زمینه فقر بازتابی از شکاف‌های دوران اتحاد دوباره است که هنوز استانداردهای زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

هدف اتحادیه اروپا برای کاهش فقر تا ۲۰۳۰

اتحادیه اروپا قصد دارد حداقل ۱۵ میلیون نفر، از جمله ۵ میلیون کودک، را تا سال ۲۰۳۰ از فقر یا محرومیت اجتماعی خارج کند. پیشرفت این پروژه از زمان همه‌گیری متوقف شده است، زیرا تورم دستمزدهای واقعی را کاهش و هزینه‌های انرژی و غذا را افزایش داده است.

موفقیت در این هدف‌گذاری ممکن است به بهبود دسترسی به مسکن مقرون‌به‌صرفه، ارتقای مهارت‌های کارگران برای مشاغل با بهره‌وری بالاتر و کاهش شکاف دستمزدی جنسیتی بستگی داشته باشد.

بدون رشد سریع‌تر درآمد در کشورهای جنوبی و شرقی عضو، اتحادیه اروپا در معرض تثبیت این شکاف بزرگ شمال-جنوب قرار دارد.