حقایق تلخ بازار کار مدرن؛ از لبخندهای ساختگی تا ایمیل‌های خودکار | وقتی کارفرما و متقاضی یکدیگر را نادیده می‌گیرند

اقتصادنیوز: امروزه، هر گونه بی‌ادبی در فضای کار آنلاین، به نوعی از نمایش قدرت تبدیل شده است و افرادی که قدرت بیشتری دارند، بیشتر مستعد سوءاستفاده از آن هستند؛ و معمولا در بازار کار این کارفرمایان هستند که بیشترین قدرت و کنترل را دارند.

به گزارش اقتصادنیوز، با پیشرفت تکنولوژی، فضای کاریابی و استخدام نیز دچار تحولات زیادی شد. بسیاری از تعاملات کاری حضوری به فضای دیجیتال منتقل شدند و ارتباط میان کارجویان و کارفرمایان، تنها با ارسال ایمیل و در بستر آنلاین امکان پذیر هستند. در این میان، بسیاری از عدم پاسخ‌دهی و ناپدید شدن ناگهانی کارفرمایان یا متقاضیان شکایت می کنند و آن را نشانه نابرابری قدرت میان این دو می دانند.

ایمیل های توهین آمیز یا تسلی بخش؟

فرانکلین اشنایدر در آتلانتیک نوشت: باید با شرمساری اعتراف کنم که اخیرا پس از دریافت ایمیلی که از سوی یکی از کارفرمایان سایت کاریابی برای من ارسال شده بود، احساس صمیمیت و انسانیت و حتی شکرگزاری کردم. ایمیلی که در پاسخ به رد درخواست شغلی مورد نظرم ارسال شده بود و تلاش کرده بود تا با لحنی به ظاهر ادبی، از اینکه رزومه ام رو ارسال کرده بودم، تشکر کند.

اما این احساس خوشایند، خیلی زود به خودسرزنش‌گری و تنفر تبدیل شد؛ همان حس خجالت آوری که پس از ارسال پیام های بلند به برخی و پاسخ تک کلمه ای و بی تفاوت آن ها پیدا می کنید.

ایمیلی که در پاسخ به من ارسال شده بود، حتی یک متن شخصی سازی شده با این مضمون که « ما شما رزومه شما را جدی بررسی کردیم اما در نهایت تصمیم گرفتیم خویشاوند یک معاون را استخدام کنیم» هم نبود، بلکه پاسخ خودکار سیستم کاریابی پس از رد درخواست بود. واقعیت این است که آنقدر به عنوان یک کارجو به بی تفاوتی کارفرمایان عادت کرده بودم که حتی کمترین نشانه از توجه آنان به خود را، نشانه پیروزی می دانستم.

پرآشوب‌ترین دهه زندگی کدام است؟ | انتخاب‌های مهم زندگی که به تعویق افتاده‌اند | هیچ انتخابی بدون دردسر نیست

اقتصادنیوز: در مقایسه با نسل‌های گذشته، امروزه افراد بسیار دیرتر از گذشته به مراحل کلاسیک زندگی می‌رسند؛ ازدواج، بچه‌دار شدن، خرید خانه و شروع مسئولیت‌های حرفه‌ای و خانوادگی همگی در مدت فشرده‌تری رخ می‌دهند.

نابودسازی ارتباطدوجانبه

فارغ از این که وضعیت بازار کار چگونه است، که در حال حاضر اصلا جالب نیست، به نظر می‌رسد که هنجارهای رفتاری درباره‌ آنچه پذیرفتنی است و آنچه نیست، به‌شدت دچار فروپاشی شده‌اند. پدیده‌  (ghosting) یا ارتباط شبح گونه که به معنای قطع ارتباط ناگهانی است، این روزها نه تنها توسط کارفرمایان، که توسط جویندگان کار نیز مرسوم شده است.

ارتباط شبح گونه فقط در مراحل اولیه و ارسال رزومه رخ نمی دهد. روند معمولا به این صورت است کارفرمایان از متقاضیان چندین مصاحبه و آزمون وقت‌گیر می گیرند و زمانی که نوبت به اعلام نتیجه می رسد، دیگر خبری از آن‌ها نمی‌شود.

نتایج یک نظرسنجی که توسط شرکت گرینهوس صورت گرفت نشان داد که از هر سه متقاضی کار در آمریکا، دو نفر پس از مصاحبه تجربه قطع ارتباط ناگهانی را داشته اند.

در این میان، برخی از کارجویان هم که فرآیند سخت استخدام را طی کرده و شغل را به دست آورده اند، حتی در روز اول کاری نیز حاضر نمی‌شوند. یکی از کارفرمایان کالیفرنیایی به من گفت که برخی متقاضیان حتی پس از امضای قرارداد برای شغل‌هایی با حقوق بسیار بالا، در روز اول کاری حضور پیدا نمی کنند و ناپدید می شوند.

کار از تظاهر به ادب گذشته است

امروزه بسیاری از افراد در هر دو طرف معادله‌ی استخدام، به دلیل راحتی و حفاظت از خود، حتی تظاهر به ادب را هم کنار گذاشته‌اند و بازار کار کنونی در فضای آنلاین و حتی غیرآنلاین، بسیار نامحترمانه و ناکارآمد است.

اهمیت آداب و رفتارهای اجتماعی

این که مشکلات کنونی در بازار کار را تنها بی‌توجهی به آداب درنظر بگیریم، بسیار ساده‌انگارانه است. واقعیت این است که در گذشته آداب و رسوم خاص و زمان بر فرایند استخدام، به ساده‌تر شدن آن کمک می‌کرد و بخشی از واقعیت‌های ناخوشایند ناشی از رابطه نابرابر میان کارفرما و کارمند را، پنهان می‌کرد.

در شرایط کنونی که بسیاری از کارکنان و کارجویان قدرت کمی دارند، رعایت آداب اجتماعی، اغلب تنها تفاوت بین یک سیستم و مجموعه کارآمد مبتنی بر اعتماد، و یک سیستم قطبی‌شده با تحقیر، تنفر و نابرابری بوده است.

زمانی که تنبیه پایین ترها مجاز بود!

پیش از اینکه قواعد رفتاری جزئی از سیاست‌های اصلی منابع انسانی شوند، آداب و رسوم مهم‌ترین سد در برابر جنگ طبقاتی بودند. در قرون ۱۸ و ۱۹ در اروپا و آمریکا، مردم برای اجتناب از تعارض طبقاتی، اغلب از یکدیگر دوری می‌کردند و تعامل افراد با کسانی که در طبقه اجتماعی آنان نبودند، به شدت محدود بود.

در برخی شرایط نیر که تعامل با طبقات اجتماعی پایین‌تر ضروری بود، افراد با رفتارهای بسیار رسمی، نمایش برتری خود و یا تسلیم مطلق طرف مقابل، فاصله روانی را حفظ می‌کردند. در چنین شرایطی اگر برخود و یا واکنشی صورت می گرفت، ، طبق قوانین آن زمان طبقات بالاتر حق استفاده از خشونت را داشتند و در شرایط بالعکس، بریا طبقه پایین تر مجازات داشت. برای نمونه، یکی از کتابچه های راهنمای آداب قرن ۱۹ توصیه می‌کرد که اگر با یک «راننده‌ی تاکسی ناصادق» روبه‌رو شدید، زدن یک سیلی به او مجاز است. نویسنده سپس تأکید کرده که خشونت فقط برای تنبیه افراد پایین‌تر است.

خودکنترل رفتاری و ترویج رفتار فروتنانه

با گذر زمان و افزایش تراکم شهری، آداب و رسوم به سیستم خودکنترلی رفتار تبدیل شد. درواقع طبقه بالاتر باید طوری رفتار می‌کرد که گویی در مقابل طبقه فرودست، رفتاری فروتنانه دارد. هدف اصلی نیز جلوگیری از نمایش‌ آشکار برتری هایی بود که می‌توانست منجر به شعله‌ور تعارضات اجتماعی شود.

با این تغییرات، رفتارهای تحقیرآمیز و تظاهر به برتری کاهش یافت. البته تفاوت‌های واقعی در جایگاه اجتماعی همچنان باقی بود و عواملی مانند طبقه، نژاد، جنسیت و سن همچنان نقش داشتند.

پوششی برای ناعدالتی و نابرابری

در محیط کار مدرن کنونی، این هنجارها به شکلی تعریف شده اند تا همه چیز ظاهری مودبانه داشته باشد، درحالی که واقعیت می‌تواند متفاوت باشد.

برای مثال، مدیر ممکن است کاری را از کارمند خود درخواست کند، در حالی که کارمند در عمل هیچ گزینه‌ای جز قبول و انجام آن ندارد. کارمند در برابر این درخواست با بله حتما پاسخ می‌دهد، اما هر دو می‌دانند که انتخاب دیگری جز این وجود ندارد.

همین رفتارهای به ظاهر مودبانه است که باعث می‌شوند تا ایمیل‌های رد درخواست شغلی به صورت خودکار فرستاده شوند؛ حتی زمانی که رزومه شما اصلا بررسی نشده است. به عبارت دیگر، ظاهر مودبانه، گاهی تنها  پوششی برای نابرابری و بی‌عدالتی است.

بی ادبی به نوعی نمایش قدرت تبدیل شده است

با ظهور فناوری قرن ۲۱، بسیاری از تعاملاتی که قبلا حضوری بودند، از طریق صفحه‌نمایش و فضای آنلاین جلو می روند. فناوری به افراد احساس رعایت فاصله و حتی معافیت اخلاقی از نادیده گرفتن برخی هنجارهای اجتماعی را می‌دهد.

اگرچه رعایت آداب اجتماعی همیشه نیازمند تلاش و دقت بود، اما فناوری باعث شده تا افراد راحت‌تر آن را زیر پا بگذارند، چرا که از واکنش مستقیم دیگران در امان هستند. امروزه، هر گونه بی‌ادبی به نوعی از نمایش قدرت تبدیل شده است و افرادی که قدرت بیشتری دارند، بیشتر مستعد سوءاستفاده از آن هستند؛ و معمولا در بازار کار این کارفرمایان هستند که بیشترین قدرت و کنترل را دارند.

رفتارهای گمراه‌کننده و شغل‌های تقلبی

کارفرمایان علاوه بر قطع ارتباط ناگهانی، گاهی رفتارهایی گمراه‌کننده انجام می‌دهند، مانند ‌ارسال دوباره آگهی موقعیت شغلی با وجود در اختیار داشتن نامزد مناسب.

برخی از آگهی های شغلی نیز ک صرفا برای جمع‌آوری اطلاعات منتشر می‌شوند، در یک نظرسنجی از ۷۵۰ استخدام‌کننده در آمریکا، ۸۱ درصد گفته‌اند که کارفرما آگهی از موقعیت هایی را منتشر کرده که یا پر شده بودند یا اصلا وجود نداشتند. تا حدی که در برخی مناطق مانند انتاریو در کانادا، انجام این رفتار توسط کارفرما، غیرقانونی اعلام شده است.

کارجویان چگونه نابرابری را تلافی می کنند؟

برخی متقاضیان نیز از رابطه شبح گونه به عنوان راهی برای کنترل استفاده می‌کنند، به این صورت که پس از گذراندن تجربه‌های طولانی و دشوار برای یافتن کار مناسب، در برابر هزاران درخواست بدون پاسخ، برخوردهای بی‌ادبانه کارفرما و یا شرایط دشوار زندگی، این رفتار را تنها راه تلافی و کنترل وضعیت می بینند.

اکنون نسل Z به بیشترین میزان این رفتار توسط کارفرمایان را تجربه می‌کند و در مقابل، بیشترین میزان پاسخ متقابل به همین روش را دارد.

تبعات نابرابری قدرت برای همه یکسان نیست

مقایسه میزان آسیبی که متوجه هریک از طرفین از چنین ارتباطی می شود، عادلانه نیست، چراکه پیامدها بسیار متفاوت هستند. برای منثال، متقاضی ممکن است به لحاظ روانی آسیب جدی ببیند، در حالی که کارفرما صرفا اذیت می‌شود. شکایت‌ها در بازار کار، معمولا به خاطر بی‌رحمی رفتار کارفرما است، نه فقط از دست دادن جایگاه شغلی.

واقعیت تلخ قدرت در محیط کار

هنجارهای گذشته و تبلیغات محیط کار درباره کارتیمی و خانواده به قدری مؤثر بود که واقعیت نابرابری قدرت بین کارفرما و کارمند، تاحدودی پنهان می‌ماند. بسیاری از آمریکایی‌ها فکر می کردند که زندگی مثل دیگر روابط انسانی و عاطفی است؛ اما وقتی لبخندهای ساختگی ناپدید و ایمیل‌های خودکار ظاهر شدند، حقیقت دوباره آشکار شد؛ توافقی که برخی کارکنان آن را بر اساس همدلی می دانستند، فقط جنبه مال و اقتصادی داشت.

بنابراین، شکایت از عدم دریافت ایمیل محترمانه در پاسخ به ارسال رزومه، کمی ساده‌لوحانه است، چرا که متاسفانه کارجویان و کارکنان هرگز قدرت زیادی نداشته اند.