حاشیههای توافق در قاهره؛ از مخالفتهای داخلی تا بهانه جوییهای خارجی / توافق با آژانس ماشه را متوقف نکرد!

یکی از شروط تروئیکای اروپایی پس از فعال سازی مکانیسم ماشه، برای توقف آن، توافق ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی بود. همان نهادی که ایران آن را عامل حمله اسرائیل تلقی میکند.
ایران به دلایلی، موافق این شرط نبود. اولا چون مجلس مصوبهای برای تعلیق همکاریها تصویب کرده بود و دوم به خاطر آنکه بازرسی از تاسیسات هدف قرار گرفته را نوعی سیگنال به آمریکا و اسرائیل برای اطلاع از اثربخشی حمله نظامی و احتمال حمله دوباره ارزیابی میکرد.
درست به همین دلیل، حالا که توافق صورت گرفته، نمایندگان تندرو مجلس، وزارت خارجه و شورای عالی امنیت ملی را هدف انتقادات خود قرار میدهند که چرا بسترساز جنگ دوباره شدهاید.
از جمله این چهره ها، ثابتی، نبویان و رسایی هستند؛ چهرههای سرشناسی که با هر توافقی مخالفند!
اما از سوی کشورهای غربی هم توافق اخیر ایران و آژانس کافی تلقی نشده است. بیانیه تروئیکای اروپایی و آمریکا به وضوح خواستار گامهایی فراتر از توافق هستند.
آنطور که خبرنگار وال استریت ژورنال گفته، مشکل اینست که در توافق اخیر، چارچوب زمانی خاصی برای بازرسی ها پیشبینی نشده و همین امر میتواند اجرای توافق را طولانی کند؛ مثلا فرآیند اجرایی به بعد از ۱۸ اکتبر و خنثی شدن مکانیسم ماشه موکول شود.
همچنین اختلاف دیگر آن است که عباس عراقچی تاکید کرده، موافقت با بازرسیها مورد به مورد انجام می شود. بنابراین ممکن است فعلا آژانس برای بازرسی از فردو یا نطنز چراغ سبز دریافت نکند. این امر با خواسته اروپا برای سردرآوردن از آخرین وضعیت برنامه هستهای کشور و سرنوشت اورانیوم های ۶۰ درصدی در تضاد است.
بنابراین درست است که توافق ایران و آژانس در قاهره تا حدی تنش های هستهای را کاهش داده اما فعلا باعث نشده روند فعالسازی مکانیسم ماشه متوقف شود. در بهترین حالت، این توافق، جلوی صدور قطعنامه تازه شورای حکام آژانس علیه کشورمان را گرفته است. همان قطعنامهای که دفعه قبل زمینه ساز حمله اسرائیل به ایران شد.
گام مهم بعدی برای جلوگیری از افزایش تنش ها، مذاکره ایران و آمریکاست که فعلا خبری از آن نیست. تهران برای چنین مذاکرهای تضمین عدم حمله میخواهد اما حالا با حمله اسرائیل به قطر آن هم با وجود نارضایتی ترامپ، معلوم نیست چنین تضمینی واقعا کارآمد باشد.
به هر رو اگر اروپا واقعا به دنبال کاهش تنش با ایران باشد، توافق ایران و آژانس میتواند ترمز تشدید تنشها را بکشد ولی اگر هدف اروپا و آمریکا، هموار کردن راه اسرائیل برای تنشهای بیشتر باشد، باید گفت که فرآیند دبه کردن و طلبکار ماندن فعلا ادامه دارد!
منبع | خبرفوری