تهران روی صبر و چانه‌زنی حساب می‌کند | میان تحریم و واقعیت: ایران چگونه فشار خارجی را تاب می‌آورد؟
به گزارش خبر فوری به نقل از فارین پالیسی، با بازگشت اسنپ‌بک، ایران با محدودیت‌های شدیدتر در فروش تسلیحات، فعالیت‌های موشکی، مسدود شدن دارایی‌ها و ممنوعیت سفر روبه‌رو شد. پرسش اصلی برای تصمیم‌گیرندگان واشنگتن، بروکسل و تل‌آویو این است که تهران چگونه واکنش نشان خواهد داد؟
نشانه‌های اولیه در داخل ایران دیده می‌شود. روزهای پس از اجرای اسنپ‌بک، شورای نگهبان قوانین جدیدی را تصویب کرد که مجازات‌های جاسوسی، همکاری با اسرائیل یا «دولت‌های دشمن» را تشدید و استفاده از پهپادهای غیرنظامی را محدود می‌کند. همزمان، رزمایش‌هایی در تهران برگزار شد و تجهیزات و یونیفرم‌های جدید را به نمایش گذاشت. در حرکتی غیرمنتظره، مجمع تشخیص مصلحت نظام به‌طور مشروط موافقت خود را با پیوستن ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم اعلام کرد، اقدامی که پس از سال‌ها مقاومت رخ داد. مقامات رسمی استدلال کردند که این اقدام مانع از محدود کردن حمایت مالی از متحدان منطقه‌ای مانند حزب‌الله خواهد شد و به کاهش روایت‌های غربی مبنی بر حمایت ایران از تروریسم کمک می‌کند.
این اقدامات معمولی نیستند؛ بلکه نشان می‌دهند جمهوری اسلامی قصد دارد با تحکیم امنیت داخلی، نمایش تاب‌آوری در خارج، کاهش فشار خارجی و نشان دادن به دشمنان که تحریم‌ها نمی‌توانند نظام را بشکنند، از فشار تازه عبور کند. ایران ترجیح می‌دهد صبر کند تا تحریک و تلاش می‌کند از برخورد مستقیم یا اقدامات خطرناک هسته‌ای پرهیز کند.
هرچند تهران تلاش کرد اجرای اسنپ‌بک را به تعویق بیندازد، بسیاری از مقامات ایرانی از مدت‌ها پیش این روند را پیش‌بینی کرده بودند. در داخل کشور، تأثیر آن کم‌رنگ جلوه داده می‌شود و رسانه‌ها تحریم‌ها را به‌عنوان عملیات روانی غرب برای تضعیف اعتماد عمومی و افزایش قطب‌بندی سیاسی معرفی می‌کنند.
برخی صداها در تهران خواستار اقدامات شدیدتری مانند خروج از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) شده‌اند؛ اقدامی که می‌توانست ایران را از بازرسی‌ها آزاد و راه تولید علنی سلاح هسته‌ای را هموار کند. با این حال، نخبگان ارشد همواره با این گزینه مخالفت کرده‌اند، زیرا می‌دانند خروج از NPT تقریباً به طور حتم حملات اسرائیل، مداخله آمریکا و تشویق عربستان و ترکیه به توسعه برنامه هسته‌ای را به دنبال خواهد داشت. در محاسبات تهران، چنین ریسکی ثبات داخلی را به خطر می‌اندازد و مشروعیت مداخله نظامی خارجی را افزایش می‌دهد.
تهران همچنین به توانمندی خود واقف است. گروه‌های مقاومت تضعیف شده‌اند و گزینه‌های نظامی، از حملات سایبری تا حملات پهپادی محدود، پرخطر هستند و ممکن است به واکنش شدید اسرائیل و آمریکا منجر شوند.
هزینه تشدید بحران بر تصمیم‌گیرندگان سنگینی می‌کند. بنابراین ایران ترجیح می‌دهد تحریم‌ها را کم‌اهمیت جلوه دهد و از تاکتیک‌های آشنا برای افزایش قدرت مذاکره استفاده کند؛ از جمله پیشبرد غنی‌سازی، استقرار سانتریفیوژهای سریع‌تر و محدود کردن دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی. این اقدامات قدرت چانه‌زنی ایران را افزایش می‌دهد بدون اینکه به تقابل مستقیم و مشروعیت مداخله نظامی بینجامد.
اقتصاد ایران که سال‌ها تحت تحریم‌های شدید بوده، تاکنون توانسته با فروش نفت به چین و مدیریت دقیق اقتصاد داخلی، به بقای خود ادامه دهد. در سطح سیاسی، ایران بین طیف‌های تندرو و عملگرا تقسیم شده است؛ سخت‌گیران خواستار مقابله شدید و محتاطان خواستار صبر هستند.
سیاست ایران در شرایط کنونی «صبر راهبردی» است؛ یعنی حفظ ثبات داخلی، مدیریت فشار اجتماعی و جلوگیری از نارضایتی عمومی.
منبع | خبرفوری
