تاریخچه بالا رفتن از دیوار سفارت در ایران!

به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، دکتر سید مرتضی میرسراجی (استادیار دانشگاه) نوشت: ایرانیان در مقاطعی از تاریخ پُر فراز و نشیب خود، از دیوار سفارتِ کشورهای دیگر بالا رفته اند که در زیر به طور کوتاه به آن نمونه ها اشاره می شود؛

۱-سفارت روسیه

قدیمی‌ترین نمونۀ بالا رفتن ایرانیان از دیوار سفارت کشورهای دیگر مربوط به ۲۲ بهمن سال۱۲۰۷ شمسی و دوران پادشاهی «فتحعلی شاه» قاجار است.

«کِلمنت مارکام» در کتاب تاریخ خود در این زمینه نوشته است:

«موسیو گِربایدوف از جانب دولت «روس» به سفارت ایران مأمور شد. در ابتدا به دولت ایران اظهار داشت که از شرایط عهدنامۀ [تُرکَمانچای] آن است که از اسرای «گُرجستان» و از اهل ایالاتی که بعد از صلح به دولت روس واگذار شده، هیچ کس در ایران نمانَد.کنیزان گُرجی که در خانه های بزرگان هستند تمام را به نزد من بفرستید تا از ایشان استفسار نمایم که آیا از روی رضا و رغبت در ایران مانده اند یا آن که می خواهند به وطن خود معاودت نمایند؟!

از جمله کنیزان گرجی دو نفر از اهل «ایرَوان» در خانۀ «اللهیار خان آصف الدوله» بودند و دین اسلام اختیار کرده بودند. آصف الدوله ایشان را برای گربایدوف فرستاد.کنیزان صریح گفتند که در تهران خواهند ماند و به هیچ وجه به ایروان نخواهند رفت. گربایدوف بر آن شد که کنیزان را یک، دو روز در خانۀ خود نگاه دارد، شاید بتواند ایشان را محرک شود که از خیال توقف در تهران منصرف شوند.

فقها و علمای تهران از این حرکت سفیر روس در غضب شدند و در یکی از مساجد معتبرۀ تهران جمع شدند و گفتند که اینک حقوق مقدسۀ اسلام پایمال شده است و تکلیف شرعی مسلمانان آن است که نگذارند زنان مسلمه را در خانۀ سفیر روس نگاه دارند.

اهل تهران نیز در آن مسجد جمع شدند و از این سخنانْ غیرت و تعصبِ دین داری ایشان به جوش آمد و همه یک رأی شدند که به اجماع به خانۀ ایلچی روس بروند و کنیزکان گرجیه را از گربایدوف به هر نحو که توانند استرداد کنند.

این جمعیت خشمگین وقتی که به سفارت خانۀ روس رسیدند آتش غضب ایشان شعله ور گردید، غوغا کنان از در و دیوار خانه گربایدوف صعود کرده، به سرای او در آمدند و هر کس از روس ها را در آن جا یافتند مقتول ساختند و خود گربایدوف را نیز با خنجر، پهلوی او را زخمدار کردند و به قتل رساندند و هر چه در آن سرای یافتند به غارت بردند و خانه را نیز ویران کردند.» [۱]

۲- سفارت آمریکا (نوبت اول)

صبح روز ۲۵ بهمن ۱۳۵۷ (سه روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی) گروهی مسلح از «سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران» به سفارت آمریکا یورش بردند، از دیوار آن بالا رفتند و آن جا را تسخیر نمودند. این اقدام چند ساعت بیشتر طول نکشید و به علت مخالفت امام خمینی (ره)، نیروهای مهاجم از سفارت خانه خارج شدند.

۳- سفارت آمریکا (نوبت دوم)

پس از شنیده شدن صدای رسای انقلاب اسلامی مردم ایران به گوش شاه و همچنین جدی‌تر شدن قیام‌های مردمی در سال ۵۷، محمد رضا پهلوی به بهانۀ بیماری، کسالت و همچنین استراحت از ایران گریخت و بعد از حضور در چند کشور، سپس به «آمریکا» رفت، خشم دانشجویان بر انگیخته شد و در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ تعدادی از آن‌ها از دیوار سفارت آمریکا بالا رفتند و آن را تسخیر نمودند و بیش از شصت دیپلمات آمریکایی را گروگان گرفتند، اسناد و مدارک محرمانه‌ای را از آن جا خارج نمودند. آنان خواستار بازگردانیدن شاه و اموال به غارت بُردۀ وی شدند و آمریکا از این کار سر باز زد، بررسی اسناد و مدارک داخل سفارت بیانگر تحرکات سفارت آمریکا علیه انقلاب اسلامی بود به طوری که فعالیت‌های ضد انقلاب از آن جا هدایت و پشتیبانی می‌شد و همین امر موجبات حمایت گستردۀ مردمی از این حرکت دانشجویان را فراهم ساخت.

۴- سفارت انگلستان

با عنایت به سابقۀ سوء انگلستان و بدبینی که نسبت به این کشور در بین مردم ایران وجود دارد، در ۸ آذر ۱۳۹۰ عده‌ای از دانشجویان از دیوار سفارت انگلیس بالا رفتند، آن را تسخیر نمودند، پرچم و همچنین سفارت آن کشور را به آتش کشیدند، و سپس پرچم ایران را بر فراز آن بر افراشتند.

۵- سفارت عربستان

در ۱۲ دی ماه ۱۳۹۴ عده‌ای معترض به اعدام «شیخ نِمِر» از روحانیان برجستۀ شیعه در عربستان، از دیوار سفارت این کشور بالا رفتند، پرچم را به زیر کشیده آن مکان را تسخیر نموده و سپس به آتش کشیدند.

پی نوشت

[۱] کلمنت مارکام، مترجم: میرزا رحیم فرزانه، چ۲، پاییز ۱۳۶۷، نشر فرهنگ ایران، ص۶۶.