تأکید بر ضرورت غربالگری؛ کاهش ۳ برابری ریسک مرگ با تشخیص زودهنگام سرطان پستان

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین از سنندج، دکتر محفوظ قادری فلوشیپ فوق تخصصی جراحی پستان دانشگاه علوم پزشکی کردستان، با اشاره به نامگذاری ماه جاری به عنوان «ماه آگاهی‌بخشی سرطان پستان» توسط سازمان بهداشت جهانی، اظهار کرد: سرطان پستان شایع‌ترین سرطان در میان بانوان و همچنین بیشترین عامل مرگ ناشی از سرطان در این قشر است، آمارها نشان می‌دهد که بروز خام این بیماری در ایران ۴۸ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است که به معنای تشخیص سالانه بیش از ۱۹ هزار مورد جدید است.این رقم به طور میانگین بیش از ۵۰ مورد در روز سرطان پستان جدید یا معادل تشخیص دو مورد جدید در هر ساعت است.

وی با ابراز نگرانی از سیر صعودی بیماری، افزود: روند بروز سرطان پستان در کشور شاهد افزایش ۱.۹ برابری و مرگ ناشی از آن ۲.۱ برابری بوده است، که این امر اهمیت اطلاع‌رسانی و آموزش عمومی را در سطح جامعه دوچندان می‌کند.

خودآزمایی تا ماموگرافی منظم راهکارهای نجات‌بخش سرطان پستان

فوق تخصص جراحی پستان بر نقش محوری اقدامات پیشگیرانه در کاهش تلفات تأکید و یک پروتکل زمان‌بندی شده برای غربالگری ارائه کرد و گفت: تمامی بانوان از سن ۲۰ سالگی باید ماهیانه خودآزمایی منظم سینه‌ها را انجام دهند، که بهترین زمان آن هفته اول پس از پایان دوره قاعدگی است، زمانی که سینه‌ها به دلیل تغییرات هورمونی حساسیت کمتری دارند.

دکتر قادری با اشاره به اینکه بانوان از سن ۲۵ سالگی باید سالی یک‌بار جهت معاینه بالینی به جراح پستان مراجعه کنند، بیان کرد: از سن ۳۵ سالگی به بعد، علاوه بر معاینه بالینی، انجام سونوگرافی سالیانه قویاً توصیه می‌شود و علاوه بر آن از ۴۰ سالگی به بعد، انجام ماموگرافی سالیانه ضروری است، چرا که این روش می‌تواند ضایعات را حتی در مرحله غیرتهاجمی (پیش از تبدیل به سرطان مهاجم) تشخیص دهد و درمان در این مرحله، شانس طول عمر کاملاً طبیعی را برای بیمار فراهم می‌سازد.

 کاهش ترس از درمان و اشعه

وی با اشاره به شایعات نادرست در فضای مجازی، به مردم اطمینان دادند که ترس از روش‌های تشخیصی و درمانی قدیمی باید کنار گذاشته شود، دوز اشعه وارد شده در ماموگرافی بسیار ناچیز و کاملاً بی‌خطر است. ثابت شده است که انجام ماموگرافی و در پی آن، تشخیص و مداخله جراحی زودهنگام، می‌تواند میزان مرگ و میر ناشی از سرطان پستان را تا ۳۰ درصد کاهش دهد.

فوق تخصص جراحی پستان تأکید کرد: بیمارانی که سابقه خانوادگی سرطان پستان دارند، باید سن ابتلای بستگان درجه یک خود (مادر، خواهر، خاله و عمه) را مد نظر قرار دهند. به عنوان مثال، اگر یکی از این افراد در سن ۴۰ سالگی مبتلا شده باشد، فرد پرخطر باید غربالگری (ماموگرافی) را ۱۰ سال زودتر از آن سن، یعنی از ۳۰ سالگی آغازکند.

دکتر قادری گفت: امروزه، با پیشرفت‌های چشمگیر علم و اقدامات درمانی جامع (شامل شیمی‌درمانی، پرتو درمانی، ایمونوتراپی و جراحی) برای سرطان پستان، این بیماری به عنوان یک بیماری قابل علاج شناخته می‌شود. در صورت تشخیص به موقع و اجرای صحیح برنامه درمانی، تخمین زده می‌شود که ۸۵ درصد بیماران طول عمر کاملاً طبیعی داشته باشند.

وی ادامه داد: با این حال، در استان کردستان، مشاهده می‌شود که تعدادی از بیماران مبتلا به سرطان پستان، پیش از مراجعه به پزشک متخصص، به روش‌های طب سنتی، داروهای گیاهی، یا افراد غیرمتخصص روی می‌آورند. متأسفانه این تأخیر در مراجعه به پزشک متخصص، اغلب منجر به از دست رفتن زمان طلایی درمان می‌شود و در موارد پیشرفته، امکان مداخله مؤثر از بین می‌رود لذا، تاکید می‌شود که بیماران مبتلا به سرطان پستان باید در اسرع وقت به جراح پستان و تیم درمانی تخصصی خود اعتماد کرده و روند درمان استاندارد را دنبال کنند.

دکتر قادری تصریح کرد: در زمینه درمان، خوشبختانه امروزه ۹۰ درصد بیماران با روش حفظ پستان عمل می‌شوند و برداشت کامل سینه تنها در موارد بسیار نادر ضروری است. حتی در صورت نیاز به برداشت کامل، امکان بازسازی و بازگرداندن اعتماد به نفس روانی بیمار وجود دارد.

این فوق تخصص جراحی پستان با تشریح علائم کلیدی سرطان پستان، به مردم هشدار داد که شایع‌ترین نشانه این بیماری، احساس یک توده جدید و بدون درد است و نباید وجود درد را به عنوان ملاک اصلی نگرانی تلقی کرد.

دکتر قادری تأکید کرد: شایع‌ترین علامت، احساس یک توده جدید در پستان است که قبلاً وجود نداشته است. نکته مهم این است که اغلب این توده‌ها بدون درد هستند. مراجعه‌کنندگان زیادی با ترس از سرطان به دلیل درد مراجعه می‌کنند، اما در ۹۰ درصد موارد، درد نشان‌دهنده سرطان نیست. درد تنها زمانی به علائم سرطان پستان اضافه می‌شود که بیماری بسیار پیشرفته شده باشد؛ مثلاً توده به پوست قفسه سینه نفوذ کرده و باعث زخم و خونریزی شده باشد، یا عضلات و دنده‌ها درگیر شده باشند.

ترشحات غیرطبیعی نوک پستان

وی اضافه کرد: دومین علامت هشداردهنده، ترشحات از نوک پستان است که برای تشخیص ترشحات خوش‌خیم از بدخیم، معیارهایی وجود دارد، ترشحات بدخیم معمولا یک طرفه، از یک مجرا و با رنگ کاملا قرمز خونی، آبکی، شفاف و روشن همراه هستند، در حالی که ترشحات خوش خیم عموما دو طرفه، از مجراهای مختلف و غیر خونی بوده و به رنگ های زرد، شیری، قیری، قهوه ای و خاکستری دیده می‌شوند.همچنین تغییرات ساختاری و ظاهری پستان، فرو رفتگی نوک پستان، فرورفتگی یا چال شدن پوست، تغییرات پوستی و عدم قرینگی جدید که قبلا وجود نداشته است، از جمله علائم هشدار دهنده ای هستند که فرد باید فورا به پزشک مراجعه کند.

دکتر قادری در پایان با تأکید مجدد بر اهمیت اقدام سریع، خاطرنشان کرد: بیمار نباید با دیدن این علائم دچار استرس شود، اما باید فوراً به پزشک جراح پستان مراجعه کند تا با انجام بررسی‌های لازم، وضعیت توده مشخص و تکلیف آن تعیین شود.