اسبابکشی ارزی به تالار دوم
مجموعه شواهد و تصمیمات اخیر سیاستگذار ارزی نشان میدهد که عزم جدیتری برای تعمیق معاملات «تالار دوم» در مرکز مبادله ارز و طلا شکل گرفته است؛ مسیری که میتواند مقدمهای برای اصلاح تدریجی نظام چندنرخی ارز و حرکت به سمت همگرایی نرخها باشد. در شرایطی که اقتصاد ایران حداقل با چهار نرخ رسمی و غیررسمی ارز فعالیت میکند و این وضعیت بارها از سوی کارشناسان «فاقد منطق علمی» و تورمزا توصیف شده، تمرکز بر تالار دوم بهعنوان یک بازار میانی، بیش از گذشته در کانون توجه سیاستگذاری قرار گرفته است. نخستین شاهد این رویکرد، تصمیم اخیر برای هدایت بیش از ۳۳۰۰کد تعرفهای وارداتی به تالار دوم است. بر اساس این تصمیم، ثبتسفارش این گروه گسترده از کالاها تنها با تامین ارز از مسیر تالار دوم و با نرخ توافقی امکانپذیر خواهد بود؛ اقدامی که بهطور معناداری حجم تقاضا و عمق معاملات این تالار را افزایش میدهد. دومین نشانه، حذف ارز ترجیحی برنج و الزام واردکنندگان به قیمتگذاری و عرضه این کالای پرمصرف بر مبنای نرخ تالار دوم است؛ تصمیمی که نشان میدهد سیاستگذار حتی برای کالاهای اساسی نیز در حال انتقال تدریجی مرجع ارزی به این بازار است. سومین شاهد، اعلام پذیرش ارز سرمایهگذاران خارجی در تالار دوم است؛ اقدامی که با هدف افزایش عرضه ارز و تسهیل ورود سرمایه انجام میشود. حرکت به سمت همگرایی ارزی، پس از اظهارات وزیر اقتصاد رخ داده است؛ جایی که او صراحتا از معایب نظام چهارنرخی ارز سخن گفته و بر ضرورت اصلاح تدریجی، بهجای شوکدرمانی، تاکید کرده است. تعمیق تالار دوم بدون اعمال سقفگذاریهای دستوری میتواند در راستای همین راهبرد ارزیابی شود. رئیسکل بانک مرکزی نیز با اشاره به فاصله نرخ تالار دوم و بازار آزاد، این تالار را بستری برای کشف نرخ تعادلی و کاهش رانت و عدمقطعیت معرفی کرده است. تالار دوم مرکز مبادله ارز و طلا، بازاری مبتنی بر معاملات توافقی است که هدف آن ایجاد تعادل میان انگیزه صادرکنندگان برای عرضه ارز و امکان تامین پایدار نیاز ارزی واردکنندگان است.
منبع: دنیای اقتصاد
