آیا نقره، طلای بعدی است؟

بیشتر نقره به‌عنوان یک محصول جانبی در جهان از معادن سرب، روی، مس و طلا حاصل می‌شود. در واقع نقره مانند دیگر فلزات به‌صورت مجزا در طبیعت یافت نمی‌شود، بلکه خود را با بقیه کانی‌‌‌ها انطباق داده و در آنها حل می‌شود. بنابراین در معادن بسیاری از فلزات مانند مس، طلا، روی و نیکل نیز درصدی نقره وجود دارد. اولین معادن نقره ۳هزار سال قبل از میلاد و در آناتولی، جایی در ترکیه امروزی کشف شد. در سال ۱۰۰ بعد از میلاد نیز معادن نقره اسپانیا اقتصاد امپراتوری روم را تغذیه کرد. محبوبیت نقره در سال‌های ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰میلادی به لطف فناوری بهبود یافت. در حال حاضر ۱۰معدن بزرگ نقره دنیا به شرح جدول یک است.

در نمودار «یک» میزان تولید نقره ۱۰ کشور برتر دنیا مشخص است.همان‌طور که در داده‌‌‌ها مشخص است، آمریکای جنوبی از اصلی‌‌‌ترین تولیدکننده‌های نقره در جهان است و بیشترین حجم تولید در مکزیک، پرو و چین اتفاق می‌‌‌افتد که در مجموع حدود نیمی از تولید جهانی نقره را پوشش می‌دهند. در مقابل تولید و عرضه، مصرف و تقاضای نقره قرار دارد که روز به‌ روز در حال افزایش است. نقره دارای بالاترین رسانایی الکتریکی در بین فلزات است و برای تکنولوژی‌های جدید ضروری است. حدود ۲۰درصد از نقره تولیدشده در جهان در تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع نقره با بیش از ۱۰هزار کاربرد در سراسر جهان بعد از نفت، در رتبه دوم پرمصرف‌‌‌ترین کالاهای جهان قرار دارد. هر پنل خورشیدی به‌طور متوسط دارای ۲۰گرم نقره است. در خودروهای برقی از ۲۰ تا ۲۵گرم نقره استفاده می‌شود. همچنین یک تلفن همراه به‌طور متوسط ۰.۳۴گرم نقره دارد.

می‌‌‌توان گفت که بدون نقره، هوش مصنوعی و بسیاری از فناوری‌‌‌های الکتریکی وجود نخواهند داشت. یکی از دانشمندان هوش مصنوعی به نام Loeffler  در مقاله خود نوشته است که «هنوز احتمالا تا تکثیر هوش مصنوعی فاصله زیادی وجود دارد. با وجود این، تحقیقات بر روی شبکه‌های نانوسیمی از جنس نقره، نشان می‌دهد که امکان پیاده‌سازی ویژگی‌‌‌های ضروری برای هوش مانند یادگیری و حافظه در سخت‌‌‌افزار غیر‌بیولوژیکی و فیزیکی وجود دارد.» نقره از بسیار قدیم در سکه‌‌‌ها نیز استفاده می‌‌‌شد. اما در سال ۱۹۶۰ ذخایر نقره ایالات‌متحده به پایین‌‌‌ترین حد خود کاهش یافت و دولت ایالات‌متحده تصمیم گرفت از سال ۱۹۶۴ به بعد استفاده از نقره را در سکه‌‌‌های خود متوقف کرده و از فلزاتی مانند نیکل، مس و روی استفاده کند.

چندی پیش موسسه نقره در گزارشی اعلام کرد که تقاضای جهانی نقره در کاربرد‌‌‌های صنعتی تا سال ۲۰۳۳، ۴۶درصد افزایش خواهد یافت. اگر ذخایر زیرزمینی طلا و نقره را مقایسه کنیم، در حدود ۵۰هزار تن طلا در مقابل ۵۳۰هزار تن نقره موجود است و این نشان می‌دهد که ذخایر نقره حدود ۱۰برابر بیشتر از طلاست. از طرفی تقاضای فزاینده برای نقره باعث شده است تا در چهارسال گذشته با کسری مداوم نقره مواجه باشیم. در واقع موسسه نقره تخمین می‌‌‌زند که در دوره سه‌ساله ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳، کسری تجمعی ۴۷۴میلیون اونس که معادل ۱۴هزار و ۷۴۳تن نقره است، وجود داشته است. این امر بر عدم‌تعادل مداوم بین عرضه و تقاضا در بازار نقره تاکید می‌کند. موسسه نقره تاکید می‌کند که کسری ساختاری در بازار نقره که با پیش‌بینی رشد ۱۷درصد در سال ۲۰۲۴ به ۲۱۵.۳میلیون اونس خواهد رسید، پس از سال ۲۰۲۴ نیز ادامه خواهد داشت.

افزایش تقاضا و ثابت‌ماندن تقریبی عرضه، توسعه معادن نقره را ضروری می‌کند. در این میان اما قیمت نقره همچنان در سطحی بسیار پایین قرار دارد و به‌نظر می‌رسد یک سرکوب قیمتی تا اینجای کار رخ داده باشد؛ اما چرا و چطور؟ گزارش آکسفورد اکونومیکس در سال ۲۰۲۴ نشان داد که برخی از بانک‌های آمریکایی برای مدت طولانی تلاش کرده‌‌‌اند با مبادله بیشتر نقره در کاغذ و با ایجاد توهم عرضه بالاتر، قیمت نقره را به‌صورت مصنوعی سرکوب کنند. با آشکار شدن این شیوه‌‌‌های دستکاری و بررسی‌‌‌های دقیق‌‌‌تر و همچنین کمبود عرضه فیزیکی واقعی نقره، در ماه‌‌‌های پیش‌رو می‌‌‌توان شاهد رشد قیمتی فوق‌العاده برای نقره بود.

براساس آمارها تاکنون یک‌میلیون و ۷۴۰هزار تن نقره در مقابل ۲۴۴هزار تن طلا در جهان کشف شده است. در سال ۲۰۲۳ نیز در مقابل ۳هزار تن طلای استخراج‌شده، ۲۶هزار تن نقره استخراج شده است که دارای نسبت یک‌ به هشت است. با این حال قیمت طلا در حال حاضر ۸۰برابر نقره است. همچنین در حال حاضر طلا ۲۷۴۰دلار و نقره ۳۴دلار در هر اونس معامله می‌شود، این در حالی است که در ابتدای سال ۲۰۰۰، قیمت هر اونس طلا ۲۹۰دلار و هر اونس نقره ۵.۶دلار بود. بنابراین نسبت قیمت طلا و نقره در عین همبستگی بسیار بالایی که با هم دارند، در حال افزایش است. این مساله جدا از اینکه نشان می‌دهد طلا رشد زیادی در این سال‌ها کرده است، نوید یک بازار به‌شدت صعودی برای نقره را نیز محتمل‌‌‌تر از همیشه می‌کند.

از طرفی و به‌منظور تایید بیشتر این مساله، حرکت جالب بانک‌مرکزی روسیه را داریم که چند وقت پیش اعلام کرد قصد دارد نقره را به‌عنوان بخشی از ذخایر خود خریداری کند. این مساله از آنجا حائز اهمیت است که برای ۲۰سال تا به امروز، تنها فلز گرانبهایی که بانک‌های مرکزی در ذخایر خود داشتند طلا بود. اخیرا بانک‌مرکزی روسیه شروع به افزودن پلاتین و پالادیوم به ذخایر خود کرد که معقول است؛ زیرا این کشور در میان بزرگ‌ترین تولید‌‌‌کنندگان هر دو فلز در جهان قرار دارد. اما در بودجه سال آینده روسیه برنامه‌‌‌ای برای افزودن دخایر طلا، پلاتین، پالادیوم و برای اولین بار نقره وجود دارد که کمی تامل‌برانگیز است؛ زیرا روسیه با ۳۸.۵میلیون اونس تولید نقره در جایگاه هجدهمین تولیدکننده نقره در جهان قرار دارد و خرید نقره خیلی منطقی به‌نظر نمی‌رسد؛ مگر اینکه احتمال دیگری وجود داشته باشد.

در واقع این حرکت بانک‌مرکزی روسیه را می‌‌‌توان از جهاتی شبیه راه‌حل پارادوکس راسل دید. سال‌ها پیش وقتی که راسل، پارادوکس معروف خود را به این فرم بیان کرد که «آیا مجموعه همه مجموعه‌ها، عضو خودش است یا نه؟» هیچ‌کس فکر نمی‌‌‌کرد که چند سال بعد، تعدادی از ریاضی‌دانان دریابند که تنها راه‌حل برای آن این است که به‌طور کلی تعریف مجموعه را تغییر دهند تا بتوانند از آن عبور کنند. اینجا نیز به‌نظر می‌رسد بانک‌مرکزی روسیه برای فائق آمدن به این امر که بیش از نیمی از طلای ذخیره دنیا در اختیار آمریکاست، تصمیم گرفته است به جای افزایش طلای ذخیره خود، صورت مساله را تغییر دهد و نقره را جایگزین آن کند؛ یکی از معدود چیزهایی که آمریکا در داشتن آن در جهان اول نیست. در حال حاضر ۱۰ کشور با بیشترین نقره ذخیره در دنیا به شرح جدول دو هستند.

بنابراین به‌نظر می‌رسد نقره در آستانه محبوب‌ترین روزهای خود قرار دارد و پیش‌بینی می‌شود چشم‌انداز روشنی داشته باشد. آقای Neumeyer موسس First Majestic Silver  در مصاحبه‌ای در دسامبر ۲۰۲۳ تاکید کرد که «نقره چیزی بیشتر از طلای یک انسان فقیر است و نقش بسیار مهمی در آینده و توسعه دنیا دارد.» در سال ۲۰۲۴ و تا به امروز طلا ۳۳درصد رشد کرده است و این در حالی است که نقره جهش ۵۰درصدی را از آن خود کرده و این داستان جذاب ادامه دارد.